هایپرکلابز : در شماره قبل شما را با بخشهایی از زندگی خواننده ترانه قدیمی گنجشگک اشی مشی آشنا کردم، البته در مورد زندگی و آثار جاودانه «فرهاد مهرداد» کتابها و تحلیل زیادی میتوان ارائه داد که در حوصله این سلسله پاورقیها نیست، امّا بد نیست بدانید که صاحب این صدا و سبک جاودانه در موسیقی پاپ کشورمان، از ابتدا هشیارانه میدانست چه راهی را پیش گرفته است و به این خاطر مثل بسیاری از خوانندگان آن روزگار دست از سبک و سیاق خود برنداشت و با اعتقاد و اعتماد به نفس زیادی که به مسیر انتخابی خود داشت، تن به خواندن هر شعر و ملودی و آهنگ خاصی نداد و حتی زمانی که فعالیت خود را با گروه «بلک کت» یا همان «گربه سیاه» در کنار شهبال شبپره آغاز کرد، اصالت ویژه و احترام خاصی برای موسیقی پاپ قائل بود و برخلاف بسیاری از موسیقیدانان آن روزگار که معتقد بودند در حوزه موسیقی پاپ نمیتوان اثر ماندگاری عرضه و تولید کرد، او دست به خلق و خواندن آثاری در این حوزه زد که جاودانه شد و یکی از آنها همین ترانه «گنجشگک اشی مشی» بود.
او از سال ۱۳۴۵ در کنار گروه «بلک کت» که در آن نوازندگانی چون شهرام شبپره (گیتار) هامو (گیتار)، حسن شماعیزاده (ساکسیفون) و منوچهر اسلامی (ترومپت) حضور داشتند به زدن گیتار و پیانو پرداخت و در بسیاری از اجراها نیز همراه یا انفرادی در گروه میخواند.
نخستین ترانه فرهاد
فرهاد، در همان دورانی که با گروه بلک کت فعالیت داشت نخستین ترانهاش را با نام «اگه یه جو شانش داشتم» اجرا کرد که در فیلم «بانوی زیبای من» ساخته «جُرج کیوکر» انگلیسی و محصول ۱۹۶۴ میلادی کمپانی برادران وارنر و براساس فیلمنامهای از «آلن جی لرنر» میکس و استفاده شد. این فیلم در آن سال برنده جایزه اسکار در زمینه بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهترین بازیگر نقش اول، بهترین فیلمبرداری رنگی، بهترین طراحی صحنه فیلم رنگی، بهترین طراحی لباس و بهترین صداگذاری شد و در ایران نیز وقتی توسط مرحوم علی کسمایی دوبله به فارسی شد، یکی از شاهکارهای دوبله ایران به حساب آمد.
با این حساب از همین جا میتوان درک کرد که فرهاد در نخستین گامهای خوانندگیاش چه خیز و هدف هوشیارانهای داشته است و در یکی از بهترین فیلمهای جهان به اجرای آواز به زبان انگلیسی پرداخته است.او در سال ۱۳۴۸ ترانه «مرد تنها» را با آهنگی از اسفندیار منفردزاده و شعری از شهیار قنبری در فیلم رضا موتوری به کارگردانی مسعود کیمیایی خواند که در زمان اکران فیلم نیز تبدیل به یکی از پرفروشترین صفحههای موسیقی پاپ در آن روزگار شد.
دو سال بعد ترانه «جمعه» را باز هم با همان آهنگساز و شاعر برای فیلم خداحافظ رفیق امیر نادری اجرا کرد و در سال ۱۳۵۱ ترانه «خسته» را برای فیلم زنجیری و در سال ۱۳۵۶ ترانه سقف با آهنگی از اسفندیار منفردزاده و شعری از ایرج جنتی عطایی برای تیتراژ فیلم «ماهیها در خاک میمیرند» اجرا کرد و در آستانه انقلاب ترانه «عبای وحدت» یا همان ترانه معروف «والا پیامدار» را با آهنگی از اسفندیار منفردزاده و شعری از سیاوش کسرایی خواند.
و در سالهای پس از انقلاب نیز در سال ۱۳۶۹ آلبوم «خواب در بیداری» در سال ۱۳۷۷، آلبوم «برف» را روانه بازار موسیقی پاپ کرد و در صدد تهیه آلبومی به نام «آمین» بود که از مهرماه ۱۳۷۹ بیماری «هپاتیت سی» که از مدتها قبل گریبانش را گرفته بود، جدیتر شد و در نتیجه عوارض کبدی ناشی از آن در خرداد ۱۳۸۱ برای درمان به شهر «لیل» فرانسه سفر کرد و در ۹ شهریور همان سال پس از مدتی فرو رفتن در اغما در بیمارستان در سن ۵۹ سالگی درگذشت و در ۱۳ شهریور همان سال در گورستان شهر «تیه» در پاریس دفن شد و بدین سان خواننده ترانه جاودانه گنجشگک اشی مشی به همان جاودانگی که سالها در انتظارش بود رسید و او بود که اثری فولکلور را که فقط در گوشهای از کشورمان زمزمه میشد را به حوزه ادبیات عمومی کودک و نوجوان و حتی بزرگسالان کشورمان ضمیمه کرد و بعد از آن بود که قصهها و کتابهای بسیاری در حوزه کودک و نوجوان توسط شاعران و نویسندگان مختلف و با عنوان «گنجشگک اشی مشی» خلق و روانه بازار شد که از آن جمله میتوان به قصه «لیلی لیلی حوضک» و گنجشگک اشی مشی و لکلک و باغبان باشی (مثنوی نمایشنامهای برای کودکان به صورت کاست) اثر محمود مشرف تهرانی (م آزاد) اشاره کرد.
البته اخیراً نیز وحید نیکخواه آزاد شاعر حوزه کودک و نوجوان و فیلمساز کشورمان نیز یک اثر سینمایی سه اپیزودی به نام «گنجشگک اشیمشی» ساخته است و نیز نمایشنامههای رادیویی و صحنهای زیادی با همین عنوان ظرف دهههای گذشته با نام «گنجشگک اشیمشی» اجرا شده است.در شماره بعد نیز به چگونگی ماجرای ساخته شدن این ترانه و میکس آن روی فیلم «گوزنها»ی مسعود کیمیایی خواهیم پرداخت.
ادامه دارد